Home / Ա / Նիւթեր / Պատմական / ԱՐՏԱՇԱՏ ՄԱՅՐԱՔԱՂԱՔԻ ՀԻՄՆԱԴՐՈՒՄԸ ԵՒ ԱՐՏԱՇԷՍԻ ԲԱՐԵՓՈԽՈՒՄՆԵՐԸ

ԱՐՏԱՇԱՏ ՄԱՅՐԱՔԱՂԱՔԻ ՀԻՄՆԱԴՐՈՒՄԸ ԵՒ ԱՐՏԱՇԷՍԻ ԲԱՐԵՓՈԽՈՒՄՆԵՐԸ

ԱՐՏԱՇԱՏ ՄԱՅՐԱՔԱՂԱՔԻ ՀԻՄՆԱԴՐՈՒՄԸ ԵՒ ԱՐՏԱՇԷՍԻ ԲԱՐԵՓՈԽՈՒՄՆԵՐԸ

Հին դարաշրջաններուն թագաւորները իրենց հզօրութիւնը ցոյց տալու համար կը կառուցէին քաղաքներ, մայրաքաղաքներ եւ կը կոչէին իրենց անունով: Այդպէս Արտաշէս Ա.-ը հիմնադրեց Արտաշատ քաղաքը, որ շուտով դարձաւ հին աշխարհի կարեւոր կեդրոններէն մէկը: Որոշ տեղեկութիւններու համաձայն  քաղաքի կառուցման տեղը ընտրելու եւ քաղաքի յատակագիծը կազմելու գործին մէջ հայոց թագաւորին օգնած է կարթագենացի նշանաւոր զօրավար Հաննիպալը: Քաղաքը կառուցուած է Արարատեան դաշտին մէջ, Արաքս գետի ձախ ափին: Ստրաբոնի վկայութեամբ Արտաշատը եղած է մեծ բնակչութիւն ունեցող քաղաք: Անոր պարիսպները երեք կողմէն ողողուած են Արաքսի ջուրերով, իսկ չորրորդ կողմէն քաղաքը պաշտպանուած եղած է պատուարով եւ խրամով: Արտաշատի մէջ տաճար մը կառուցուած է, որտեղ դրուած է հայոց աշխարհի հովանաւոր չաստուածուհիի Անահիտի արձանը եւ անոր կողքին Արտաշէս Ա.-ի նախնիներու քանդակները:

Արտաշէս Ա.-ի գահակալման տարիներուն երկիրը ներքին փոփոխութիւններու խիստ կարիք ունէր: Երկրի ներքին կայունութիւնը կը խաթարէր այն հանգամանքը, որ մշտական վէճեր կը ծագէին մասնաւոր տնտեսութիւններու, դաստակերտներու, ագարակատէրերու եւ գիւղական համայնքներու միջեւ: Արտաշէս Ա.-ի հրամանով կ’որոշուի անոնց հողային սահմանները եւ խախտումները կանխելու համար կը դրուին հողաբաժան սահմանաքարեր: Հայաստանի տարածքին մէջ յայտնաբերուած են Արտաշէս Ա.-ի ձգած բազմաթիւ սահմանաքարեր արամերէն արձանագրութիւններով:

Արտաշէսի օրով կը վերակառուցուին երկրի զինուած ուժերը: Պետութեան կառավարումը դիւրացնելու նպատակով անոր ամբողջ տարածքը կը բաժնուի 120 գաւառներու: Արտաշէսի օրով բարեփոխուեր է նաեւ տոմարը օրացոյցը: Ճշգրտուած են ամիսները, շաբաթները, տարուան եղանակները: Հայաստանի գետերու եւ լիճերու վրայ կազմակերպուած է նաւագնացութիւն: Իր մեծ եւ բարի գործերուն համար Արտաշէս Ա.-ի վաստակած է «բարեպաշտ» ածականը:

Արտաշէս առաջին կը մահանայ Ք.Ա. 160 թ.-ին: Անոր մահը կ’ողբայ ամբողջ հայ ժողովուրդը:

Արտաշէս Ա.-ի աշխարհաշէն գործունէութիւնը հող նախապատրաստեց անոր փառաւոր թոռնիկին՝ Տիգրան Բ. Մեծի գործունէութեան համար:

About talar

Check Also

Հայկական Հնագոյն Ցեղերն ու Ցեղային Միութիւնները

           Ինչպէս ամէն ժողովուրդի, այնպէս ալ հայ ժողովուրդի կազմաւորման գործընթացը ընդգրկած է երկար ժամանակ, թերեւս …