Home / Ա / Նիւթեր / Պատմական / ՀՈՒԿՕ ՉԱՎԵԶ ՎԵՆԶՈՒԵԼԱՅԻ ՆԱԽԿԻՆ ՆԱԽԱԳԱՀ

ՀՈՒԿՕ ՉԱՎԵԶ ՎԵՆԶՈՒԵԼԱՅԻ ՆԱԽԿԻՆ ՆԱԽԱԳԱՀ

       

            Վենզուելան կը գտնուի հարաւային Ամերիկայի հիւսիսը, անոր տարածութիւնը մօտաւոր ինն հարիւ հազար Ք.Ք.Մ. է, բնակչոթեան թիւը՝ 27 միլիոն, մայրաքաղաքը՝ Քարաքաս, լեզուն՝ սպաներէն:

            Վենզուելան 1830-ին երեք դար սպանական բռնատիրութեան տակ մնալէ ետք իր անկախութեան կը տիրանայ:

            Վենզուելայի նախիճհ նախագահ՝ Հուկօ Չավեզ ծնած է 28 Յուլիս 1954-ին, Պարինաս նահանգին մէջ: Ան հասակ առած է համեստ ընտանիքի մը մէջ, ամուսնացած է եւ ունի 5 զաւակներ:

            Չավեզ Վենզուելայի զինուորական ուժերուն կը միանայ 18 տարեկանին եւ 1975-ին որպէս օդաչու կ՛աւարտէ զայն:

            Չավեզ ճանչցուած է, աղքատները սիրելու իր յանգամանքով, ամէն պարագայի ան աղքատ դասակարգի զաւակ եղած է եւ համտեսած անոնց տառապանքը:

            Օդաչու Չավեզ իր զինուորական ընկերներուն հետ կը հիմնէ գաղտնի շարժում մը՝ «Պոլիվար Տօ Սիմոն» անունով եւ 1992-ին ձախող ապստամբութիւն մը կ՛ընէ Գարլոս Անտրէս Բերեզի կառավարութեան դէմ: Այս պատճառով ան կը բանտարկուի:

            1994-ին ազատ կ՛արձակուի եւ կը հիմնէ «Հինգերորդ Հանրապետութեան Շարժում» կուսակցութիւնը: Այս կուսակցութիւնը երկրի մեծամասնութիւն կազմող աղքատներուն ներկայացուցիչն ու ռահվիրան կը հանդիսանայ: Իր շուրջ կը հաւաքէ բոլոր աղքատներն ու ձախակողմեանները եւ կը յաջողի Չավեզը երկրի նախագահ ընտրուիլ, 1998-ի ընտրութիւններուն:

          Չավեզ նախագահութեան գլուխը անցնելէն անմիջապէս ետք, պայքարած է կաշառկերութեան եւ ապօրինութեան դէմ: Գործնական քայլեր նախաձեռնած աղքատոթեան տոկոսը նուազեցնելու եւ կեանքի պայմանները բարելաւելու: Ան մեծ ներդրում ունեցած է երկրի գիւղատնտեսական եւ արհեստական համակարգը զարգացնելու:

            Այս բոլորին կողքին Չավեզ մեծ աշխատանք տարած է երկիր ուսումնական եւ առողջապահական ոլորտները զարգացնելու: Այսօր Վենզուելայի անուսներուն տոկոսադրոյթը 9 առ հարիւրը չ՛անցնիր:

            Չավեզի ընտրութիւնը քարիւղով հարուստ երկրի մը որպէս նախագահ, հեշտ աչքով չդիտուեցաւ Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներուն կողմէ: Ան մինչեւ օրս, իր խիզախ կեցուածքներուն համար, անհանդուրժելի անձնաւորութիւն մը եղած է ԱՄՆ-ի վարչակարգին համար:

           Այսպէս 2002-ին Ամերիկեան օժանդակութեամբ Չավեզի դէմ ապստամբութիւնը մը տեղի ունեցած է: Ամբողջ աշխարհն ու յատկապէս ԱՄՆ ականատես եղած է, թէ ինչպէս Վենզուելայի միլիոնաւոր ժողովորդը փողոց իջած է նեցուկ կանգնելու համար իրենց նախագահին: Ապստամբութիւնը ձախողութեամբ պսակուած է:

           2003-ին դարձեալ Ամերիկեան միջամտութեամբ ու դրթումով տեղի ունեցած է հանրաքուէ, որուն յաղթական դուրս եկած է Չավեզը եւ փաստած իր վայելած ժողովրդականութիւնը:

          Չավեզի կառավարութիւնը ընկերվար-ժողովրդավար յատկութիւն ունէր: Անոր քաղաքականութիւնը դէմ էր ԱՄՆ-ի եւ իր դաշնակիցներուն որդեգրած ծաւալապաշտական եւ կայսերապաշտական քաղաքականութեան:

         Ան բազմիցս վիրաւորած է Պուշն ու իր վարչակազմը: Ան Պուշին համար ըսած է՝ «Գոնթ Տրագոլա», «Նոյնինքն սատանայ», «Պուշը ոչինչ է Աստուծոյ կամքին դիմաց» եւայլն:

            Չավեզ առաջին փողոքի ձայն բարձրացնողներէն էր Իրաքի եւ Լիբանանի պատերազմներուն: Ան զօրաւիք կանգնած է Պաղեստինեան պահանջատիրութեան եւ Սուրիական դիրքորոշումներուն հետ: Այսօր բաւականին լաւ յարաբերութիւններ ունի արաբական երկիրներուն եւ յատկապէս Սուրիոյ հետ:

            Չավեզ հրչակաւոր ղեկավար մըն էր, իր պարզութեամբ, անվախութեամբ, իրապաշտութեամբ եւ Քարիպեան երկիրներու միասնութեան կոչեր ուղղելու դերակատարութեամբ:

           Չավեզ մերաւ 2013 գաղցկեղի հիւանդութենէ:

About admin

Check Also

Ցեղասպանութեան Տնտեսական Դրդապատճառները

            Թեւակոխած ենք ու անցած հայոց ցեղասպանութեան 100 ամեակը, հարկ է մեզի վերապահել զգացական երեւոյթները …

Leave a Reply