Recent Posts

Գիտութիւնը եւ Կրօնը

                       Սովորաբար, գիտութեան եւ կրօնի հաշտարարները, ապացուցելու համար որ կրօնը յետամնացութեան յատկանիշ չէ, կը դիմեն շարք մը մեծ գիտնականերու հաւատացեալ ըլլալու փաստին, ինչպիսին էին Պղատոնը, Բասթէօրը, Բասկալը, Նիւթոնը, Տարուինը եւ շատեր: Սակայն, այդ օրինակները գրեթէ ոչինչ ապացուցելով, որոշ մտահոգութիւն կը յառաջացնեն անաստուածներու մօտ, ստիպելով անոնց մտածել գիտութեան եւ կրօնի հաշտութեան …

Read More »

Հայ Ազգի Հոլովոյթը 7-րդ Դարէն Ետք

Հայաստանը՝ Արաբական Ազդեցութեան Շրջանին.- 7-րդ դարու կէսերէն սկսեալ՝ Արաբները մուտք գործեցին Հայկական բարձրավանդակ եւ այնուհետեւ շուրջ չորս դար, Հայաստանը մնաց ենթակայ արաբական ազդեցութեան: Աւելի ճիշդ՝ ան կռուախնձոր հանդիսացաւ բիւզանդական եւ արաբական կայսրութեան միջեւ: Մէկ բան որոշ է սակայն, այն՝ որ Արաբները, որոնք իրենց քաղաքակրթութեան, Կրօնքին, երբեմն նաեւ ենթարկեցին բազմաթիւ հզօր …

Read More »

Հայ Ազգի Հոլովոյթը Մինչեւ 7-րդ Դար

1.- Հայ Ժողովուրդի Կազմաւորման Շրջանը.- Ք.Ա. 3-րդ հազարամեակի կէսերէն մինչեւ Ուրարտուի պետութեան անկումը երկարող շուրջ երկու հազար տարուան շրջանը, հայ ժողովուրդի աստիճանական կազմաւորման շրջանն է: Հայկական Բարձրավանդակի, Տիքրիսի եւ Եփրատի վերին հովիտներուն, ինչպէս նաեւ Փոքր Հայքի զանազան շրջաններուն մէջ միաժամանակ ապրած կամ իրարու յաջորդած ցեղային միութիւնները, ոմանք ազիանիկ ծագումով, ոմանք …

Read More »

Հայ Ժողովուրդի Նիւթական Կորուստները Հայոց Ցեղասպանութեան Ժամանակ

      Հայ Ժողովուրդին դէմ իրականացուած յանցագործութիւնը տակաւին Թուրքիոյ կողմէ պատասխանի կը սպասէ՝ ցեղասպանութիւնը պիտի ճանչցուի եւ վնասները պիտի հատուցուին:           Ասոնք իւթոփիական նպատակներ չեն: Որպէս Օսմանեան կայսրութեան իրաւայաջորդ, թրքական պետութիւնը ունի միջազգային իրաւական պարտաւորութիւններ: Համաձայն միջազգային իրաւունքի, յանցագործութիւններու համար պատասխանատուութիւնը կ’ինայ զանոնք իրականացուցած երկրի վրայ, ինչպէս նաեւ, ըստ շարունակականութեան եւ …

Read More »

«Անկարելին» Միայն Զոհաբերութեամբ եւ Հաւատքով… Կարելի Կը Դառնայ

                Երբ գերման, աւստրօ, հունկար, պուլկար եւ թուրք դաշնակիցները անձնատուր եղան 1918-ի աշնան, կասկածէ դուրս կը նկատուէր, որ յաղթական մեծ պետութիւնները Հայաստանի ապահովէին այն արդարութիւնն ու հատուցումները, որոնց իրաւատէրն էր ինք:         Իրենց դատը պաշտպանելու համար, հայերը խաղաղութեան վեհաժողովին Փարիզ ղրկեցին երկու պատուիրակութիւններ, մէկը Հայաստանի Հանրապետութեան պատուիրակութիւնը, Աւետիս Ահարոնեանի գլխաւորութեամբ, …

Read More »

ՔՐԻՍՏԱՓՈՐ ՈՒՍԱՆՈՂԱԿԱՆ ՄԻՈՒԹԵԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹԵԱՄԲ ՀՅԴ 125 ԱՄԵԱԿԻՆ ՆՈՒԻՐՈՒԱԾ ԼՍԱՐԱՆ

                Քրիս­տա­փոր Ու­սա­նո­ղա­կան Միու­թիւնը, մնա­լով պատ­նէ­շի վրայ, կը շա­րու­նա­կէ իր գոր­ծու­նէ­ու­թիւնը հա­լէ­պա­հայ կեան­քէն ներս: Միու­թիւնը Հայ Յե­ղա­փո­խա­կան Դաշ­նակ­ցու­թեան հիմ­նադ­րու­թեան 125 ամ­եա­կին առի­թով կազ­մա­կեր­պեց լսարան մը, որ ու­ղիղ եթե­րով սփռ­ուե­ցաւ նա­եւ հա­մայն հա­յութ­եան, Ռատիօ Երա­զի մի­ջո­ցով: Լսա­րա­նը տե­ղի ու­նե­ցաւ Երեքշաբ­թի, 15 Դեկ­տեմ­բեր 2015-ի երե­կոյ­եան ժա­մը 6:00-ին, ԱՄԺ­Տան «Լե­ւոն Շանթ» սրա­հէն ներս, …

Read More »

Պատմութեան Ընթացքին Պատահած Երկրաշարժներ Հայաստանի Մէջ

             Հայաստան իր դիրքով լեռնային երկիր մը եղած է: Անիկա Սեւ, Կասպիծ եւ Միջերկրական ծովերուն միջեւ գտնուելով, կազմած է տեսակ մը լեռնակղզի: Հայաստան լեռնադաշտ մըն է, զոր եւրոպացիները կոչած են ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐՁՐԱՎԱՆԴԱԿ:                 Հայաստանի լեռներէն շատերը հրաբուխ եղած են ժամանակին, բայց այսօր անոնք մարած են …

Read More »

Զարգացում, Ազատութիւն եւ Գիտակցուած Պատասխանատուութիւն

        Ազատութիւնը կը մնայ գլխաւոր առանցք զարգացած եւ մշակուած մարդու մտածումներուն, խօսքին, աշխարհահայացքին, մտաթռիչքներուն, երազներուն, անծանօթ հորիզոններ արշաւելու եւ նուաճելու փորձերուն, հեռանկարներուն…: Անոր համար ազատութեան ձգտումը, հոգեմտաւոր կաշկանդումներէ ձերբազատումը շատ աւելի կը նշանաւորուին քան ինքնութեան որոնումը, ինքնաճանաչողութիւնը:          Պարզ բացատրութեամբ՝ զարգացումը կը մնայ անկատար եւ ապազդեցիկ առանց ազատութեան, իսկ ազատութիւնը՝ …

Read More »

Հայոց Ցեղասպանութեան Փաստեր՝ Գերմանական Վաւերագրութեան մէջ

Մինչ մեծ պետութիւնները՝ իրենց նոր յուսատու կառավարութիւններով եւ պետական կառվյցներով, տակաւին կը վիճին ցեղասպանութեան եզրի գործածութեան շուրջ, Ծիծեռնակաբերդի մէջ մեր նահատակներուն յիշատակի անմար կրակը կը շարունակէ բոցավառիլ: Հայութեան համար այս դատը ունի երկու երես՝ զգացական եւ գիտական: Անկարելի է, որ հայ մը ցեղասպանութիւն բառը լսելով չընդվզի, չալեկոծի անոր հոգին, չտառապի …

Read More »

Ինքնավստահութիւն

  Ինքնավստահութիւնը անձին այն զգացումն է իրեն արժէքը գիտնալու իր շուրջիններուն մէջ: Ինքնավստահ անձը կը վարուի բնականապէս առանց մտահոգութեան կամ վախի: Իր վարմունքներուն ինքն է որ կ’իշխէ անոնց վրայ եւ ոչ թէ ուրիշը: Անոր հակառակը անինքնավստահութիւնն է, որ կը ձգէ անձը վարուի եւ կարծէս թէ քննութեան տակ է բոլոր շուրջիններուն …

Read More »

Ամփոփ Ժամանակագրութիւն Արցախեան Պայքարի՝ Մինչեւ Պաշտօնական Զինադուլ

1988 թ. Փետրուարին հայ ժողովուրդը անգամ մը եւս ոտքի ելաւ յանուն պատմական արդարութեան, արժանավայել ներկայի եւ փայլուն ապագայի: Սկզբնական շրջանին շարժումը ունէր խաղաղ եւ աղերսական բնոյթ. հայերը կոչերով, նամակ ուղերցներով, խորհրդարանական կառավարական որոշումներով եւ բազմաթիւ փաստաթուղթերով աշխարհին կը դիմեն վերանայելու գործուած պատմական սխալին եւ վերականգնելու պատմական արդարութիւնը: Այսպէս 20 Փետրուարին …

Read More »

Վարդան Շահպազ (Մինաս Տօնիկեան)

              Մինաս Տօնիկեան, ծնած է Սեբաստիոյ, Տիվրիկ շրջանի Օտուռ գիւղը, 1864ին: Եղած է համեստ ընտանիքի մը զաւակը: Յաճախած է տեղւոյն վարժարանը, հազիւ քանի մը տարի ապա կը ձգէ դպրոցը ու կը զբաղի խաշնարածութեամբ, իր ազատ ժամերը տրամադրած է ատաղձագործութեան: Հազիւ Երիտասարդ՝ ամուսնացած էր հայկական տոհմիկ սովորութեան …

Read More »

1917-1920 ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹԻՒՆՆԵՐԸ

1917ի Փետրուարին Ռուսաստանի մէջ յեղափոխութիւն պայթեցաւ: Սկզբնական շրջանին յեղափոխութիւնը ունէր ազատական եւ ընկերվարական մղումներ: Յեղափոխութեան լոյսին տակ Սան Փեթերսպուրկի մէջ կազմուեցաւ ժամանակաւոր կառավարութիւն Կիրենսքիի գլխաւորութեամբ: Ժամանակաւոր կառավարութիւնը Ռուսիան պատերազմի մէջ դաշնակիցներու կողքին պահեց: Կառավարութիւնը կը միտէր ռուսական կայսրութիւնը օժտել ժողովրդավարական կարգերով: Յեղափոխութիւնը կայսրութեան ոչ ռուս ժողովուրդներուն խոստացաւ ինքնավարութիւն տալ, նոյնիսկ …

Read More »

ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆ ԲԱՌԻ ՍԱՀՄԱՆՈՒՄԸ

Երբ կը գործադրուէր հայոց ցեղասպանութիւնը՝ ցեղասպանութիւն յղացքը դեր գոյութիւն չունէր: Այս բառը առաջին անգամ գործադրուեցաւ հրեայ ծագումով լեհ, ընկերային գիտութիւններու մասնագէտ եւ իրաւաբան ՌաՖայէլ Լեմկինի կողմէ 1944ին, իր հրատակարած մէկ ուսումնասիրութեան մէջ: Բառի կազմութիւնը Genocide բարդ բառ մըն է կազմուած Genos յունական բառէն, որ կը նշանակէ ցեղ կամ ազգ եւ …

Read More »

ՀԱՄԱԹՈՒՐԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ ԵՒ ՀԱՄԱԹՐՔՈՒԹԻՒՆ

Ա.համաշխարհային պատերազմի նախօրէին երկու մեծ նպատակներ կը տիրապետէր թրքական քաղաքականութեան վրայ.- Համաթրքութիւն,  որ կը նշանակէ ձուլել ոչ թուրք բնակչութիւնը թրքութեան մէջ: Համաթուրականութիւն, որ կը նշանակէ թուրանական բոլոր ժողովուրդներու միացում «Մեծ Թուրքիոյ» մէջ, ԲոսՖորէն Կեդրոնական Ասիա: Բանաստեղծ՝ Ձիա կէօք Ալփ եւ տեսաբան՝ Թէքին Ալփ ջատագովները կ‏’ըլլան այս գաղափարներուն, որ մեծ տեղ …

Read More »

ԵՐԻՏԱՍԱՐԴ ԹՈՒՐՔԵՐՈՒ ՅԵՂԱՇՐՋՈՒՄԸ ԵՒ ՀԱՅ ԺՈՂՈՎՈՒՐԴԸ ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ Ա.ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ ՆԱԽՕՐԵԱԿԻՆ

Ապտուլ Համիտ Բ.ը ոչ միայն ոչ թուրքերու, այլ թուրքերու կողմէ սկսած էր մերժելի դառնալ: Փարիզի մէջ հաստատուած Ահմէտ Ռիզաի շուրջ կը հաւաքուէին այլախոհ տարրեր, «Երիտասարդ Թուրքերու շարժում» անունով: Երբ Սապահէտտին իշխանը կը կազմէ «Ազատական» կուսակցութիւնը, Երիտ Թուրքերը կը ստեղծեն «Միութիւն եւ Յառաջդիմութիւն» կուսակցութիւնը, կեդրոն ունենալով՝ Սելանիկը: Այս շարժումը հետզհետէ հետեւորդներ …

Read More »

ՁԱՐԱԿԱՆ ՌՈՒՍԻՈՅ ՆՈՐ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆԸ ԵՒ ՀԱՅ¬ԹԱԹԱՐԱԿԱՆ ԿՌԻՒՆԵՐԸ

Համիտեան ջարդերու դժնդակ վէճերը չէին բաւեր կարծես, երբ Անդրկովկասին մէջ հայութեան համար յառաջացաւ նոր իրավիճակ, որ կարելի է սահմանել որպէս ձարական ռեժիմի կողմէ կիրարկուած «ոստիականական դիւանակալութիւն»: Ալեքսանդր Գ.ձարին կողմէ ի գործ դրուած այս դիւանակալութիւնը կը հետապնդէր ոչ ռուս տարրեը լուծել ռուսական ցեղին կամ ազգին մէջ: Այս ռեժիմը կը բնորոշուէր կեդրոնաձիգ …

Read More »

ՀԱՄԻՏԵԱՆ ՋԱՐԴԵՐԸ 1864-1896

Դէպքերը սկսան 1894ի Օգոստոսին, Սասունի մէջ, ուր Սասունի մէջ ծագած ապստամբութիւն մը զսպելու պատրուակով՝ Համիտեան գունդերը կանոնաւոր բանակին հետ մտան Սասուն եւ սպաննեցին 3500 հայ: Վանի անգլիացի հիւպատոսի տեղեկագիրը ցոյց կու տայ թրքական իշխանութիւններուն կողմէ դէպքերու դասաւորուած եւ ծրագրուած ըլլալը: Անգլիացի, ռուս եւ Ֆրանսացի դեսպաններու միջամտութիւնները սուլթանին մօտ ապարդիւն եղան: …

Read More »

ՕՍՄԱՆԵԱՆ ԿԱՅՍՐՈՒԹԵԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆԸ 1878ԷՆ ԵՏՔ

Մինչեւ Պերլինի ժողովը հայութեան վատ վիճակը օսմանեան կայսրութեան ներքոյ արդիւնք էր կայսրութեան ընդհանուր վիճակին: 1878էն ետք Թուրքիա վախնալով, որ հայկական հարցը կրնայ պատուհաս ըլլալ կայսրութեան համար եւ առիթ՝ արտաքին միջամտութիւններու (օրինակ ունենալով յոյներու եւ Պուլկարիոյ անկախութեան երեւոյթները), իր տարածքին մէջ ապրող հայութեան նկատմամբ որդեգրեց նոր քաղաքականութիւն: Այս նոր քաղաքականութիւնը կը …

Read More »

ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՀԱՐՑԸ 1878-1894

Տեսանք թէ ինչպէս Պերլինի Վեհաժողովին Անգլիան կրցաւ պարտադրել Ռուսաստանին՝ թրքահայաստանին պարպումը՝ նախքան բարենորոգումները իրականացնելը: Անգլիան այնուամենայնիւ փորձ մը կատարեց հայութեան պայմաններու բարելաւման համար՝ Ռուսիոյ ձեռքէն առնելու այն պատրուակը, որուն համար Ռուսիան նոր միջամտութիւններ կրնար կատարել: Վերոյիշեալ բարեկարգումները ասպարէզ նետեց՝ Անգլիոյ արտ.գործ նախարար՝ Լորտ Սալսպըրի Տիզրայէլտ: Այդ բարեփոխումները կարելի է ամփոփել …

Read More »