ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ ԱՇԽԱՐՀԱԳՐԱԿԱՆ ՔԱՐՏԷԶԻ ՎՐԱՅ
Հայաստան անուանումը հին է այնքան, որքան հայ անուանումը, այդ ըստ աւանդութեան կապուած է Հայկ Նահապետի անուան հետ:
Օտարները մեր երկիրը կը կոչեն Արմենիա:
Հայաստանի մասին առաջին գրաւոր յիշատակութիւնը կը հանդիպի չորս դար առաջ, սեպագիր արձանագրութեան մը մէջ:
Իսկ Արմինիա անունը, առաջին անգամ յիշատակուած է Պարսիկներու Դարեհ թագաւորի սեպագիր արձանագրութեան մէջ ( Ն.Ք. 251 թ.):
Կցուած կը գտնէք մարդկութեան յայտնի հնագոյն քարտէզներէն մէկը, որ կաւէ սալի վրայ փորագրուած ԲԱԲԵԼՈՆԵԱՆ ԱՍՏԱՂԱՁԵՒ ՔԱՐՏԷԶՆ Է:
Այդ, գծագրին վրայ ցոյց տրուած է հին ժամանակուան յայտնի աշխարհը՝ ծով, կղզիներ, գետեր, քաղաքներ ու երկիրներ:
Այդ քարտէզին վրայ պատկերուած վեց երկիրներէն մէկը մակագրուած է Արմենիա:
ՀԱՅԱՍՏԱՆ ԱՆՈՒՆԻ ՕԳՏԱԳՈՐԾՈՒՄԸ
Հայաստան անունը կ’օգտագործուի երկու իմաստով.
ԱՌԱՋԻՆ ԻՄԱՍՏԸ՝ ՀԱՅԱՍՏԱՆ ՊԵՏՈՒԹԻՒՆՆ Է:
Հայաստան կոչուած է Տիգրան Մեծի պետութիւնը, որ ձգուած է միջերկրական Ծովէն մինչեւ Կասպից Ծով եւ Կովկասեան լեռնաշղթայէն մինչեւ դաշտային միջագետք:
Հայաստան կը կոչուի նաեւ միջազգային ճանաչում ստացած ներկայի հայկական պետական կազմաւորումը՝ Հայաստանի Հանրապետութիւնը, որուն տարածքը կը զիջի Տիգրան Մեծի օրով եղած Հայաստանին:
ԵՐԿՐՈՐԴ ԻՄԱՍՏԸ՝ ՀԱՅԱՍՏԱՆ ԱՇԽԱՐՀԱԳՐԱԿԱՆ ՀԱՍԿԱՑՈՒԹԻՒՆՆ Է: Այդ այն տարածքն է, որ կը համընկնի հայկական լեռնաշխարհին հետ եւ կ’առանձնանայ ոչ թէ պետական, այլ բնական ու պատմաշախարհագրական սահմաններով:
ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐՁՐԱՒԱՆԴԱԿ
Հայկական բարձրաւանդակին մէջ կարելի է առանձնացնել լեռնագրական երեք միաւոր.
ա)Ներքին Տաւրոսի լեռներ
բ)Հայկական հրաբխային բարձրաւանդակ
գ)Միջլեռնային գոգաւորութիւն