Ըստ մեզի հասած տուեալներուն, հայերը ունեցած են երեք նոր Տարի, որոնք կոչուած են՝ Ամանոր, Նաւասարդ կամ Կաղանդ: Ժամանկին, մեր նախնիները Նոր Տարին կը դիմաւորէին Մարտ 21-ին, գարնանային գիշերահաւասարի օրը: Այդ մէկը պատահական ընտրութիւն չէր: Այդ հեռաւոր ժամանակներուն, hայ քուրմերը իրենց բազմամեայ դիտարկումներով նկատի առած են, որ բնութիւնը յարութիւն կ’առնէ գարնան …
Read More »ԱԽԹԱՄԱՐԻ ՍՈՒՐԲ ԽԱՉ ԵԿԵՂԵՑԻ
Վանայ լիճի Ախթամար կղզիին վրայ գտնուող Ս.Խաչ եկեղեցին, հայ ճարտարապետութեան կոթողներէն մէկն է: Ան Հայաստանի հոգեւոր խոշոր կենդրոն՝ Ախթամարի վանական համալիրի բաղկացուցիչ մասն է։ Կը պատկանի քառակուսի յատակագծով, զոյգ աւանդատուներով եւ գմբեթաւորուած եկեղեցիներու տիպին։ Կառուցուած է Վասպուրականի իշխան Գագիկ Արծրունիի պատուէրով` ճարտարապետ, քանդակագործ եւ նկարիչ Մանուէլի կողմէ։ Տաճարի արտաքին պատերը …
Read More »ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈՅԹԸ 17-ՐԴ ԴԱՐՈՒ ԵՐԿՐՈՐԴ ԿԻՍՈՒՆ ԵՒ 18-ՐԴ ԴԱՐՈՒՆ
ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈՅԹԸ 17-ՐԴ ԴԱՐՈՒ ԵՐԿՐՈՐԴ ԿԻՍՈՒՆ ԵՒ 18-ՐԴ ԴԱՐՈՒՆ 1-Կրթութիւն, Տպագրութիւն Դպրոց.- 17րդ դարու երկրորդ կիսուն հայկական մշակութային օճախները կը շարունակէին հայոց ազգային աւանդութիւնները: Միաժամանակ անոնք առաւել սերտօրէն կ՛առնչուէին եւրոպական քաղաքակրթութեան նուաճումներու հետ, որ բարերար ազդեցութիւն կը գործէր հայ մշակոյթի հարստացման վրայ: Հայ ժողովուրդի մշակութային առաջընթացի ու քաղաքակրթական վերելքի գրաւականը …
Read More »ՄԱՆՐԱՆԿԱՐՉՈՒԹԻՒՆ
ՄԱՆՐԱՆԿԱՐՉՈՒԹԻՒՆ Միջնադարեան Հայաստանի մէջ մանրանկարչութիւնը առաջնակարգ տեղ կը գրաւէ. հակառակ դարերու ընթացքին մեր կրած աւերիչ արշաւանքներուն որոնք մեծ թիւով հայկական մշակութային ու գեղարուեստական արժէքներ ոչնչացուցած են: Ամէն պարագայի շուրջ 25.000 հին հայկական ձեռագրեր պահպանուած են ամբողջ աշխարհի մէջ, որոնց մեծ մասը Երեւանի Մեսրոպ Մաշտոց Մատենադարանին մէջ պահուած են: Այժմ Մատենադարանի …
Read More »ՀԱՅ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆԸ 19-ՐԴ ԴԱՐՈՒՆ
ՀԱՅ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆԸ 19-ՐԴ ԴԱՐՈՒՆ ԺԹ. դարը յատկանշուեցաւ գրական նոր շարժումով մը, որ ծնունդ տուաւ Հայկական արդի գրականութեան: Հայկական ազգային արուեստը նախորդ դարերուն գոյատեւած էր իր ամէնէն ժողովրդական ձեւերուն մէջ: Ժողովրդական բանաստեղծութիւնը եղած է նախ՝ ազգային գաղափարը պահող, ապա նաեւ անոր ծնունդ տուող ազդակ մը: Արուեստագէտներու եւ բանահաւաքներու նպաստը …
Read More »ՀԱՅ ՄԱՄՈՒԼԻՆ ԾՆՈՒՆԴԸ ԵՒ ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ՔՀՆՅ. ՇՄԱՒՈՆԵԱՆ
ՀԱՅ ՄԱՄՈՒԼԻՆ ԾՆՈՒՆԴԸ ԵՒ ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ՔՀՆՅ. ՇՄԱՒՈՆԵԱՆ Եթէ տպագրութեան գիւտէն ընդամէնը քանի մը տասնամեակ ետք միայն ծնունդ առաւ հայ տպագրութիւնը, ապա պարագան նոյնը չեղաւ հայ պարբերական մամուլին, որ իր ծնունդով շատ աւելի ուշ մնաց՝ քան եւրոպական բազմաթիւ պետութիւններու եւ ժողովուրդներու մամուլը, բայց հակառակ այս փաստին, հայ մամուլը իր հնութեամբ …
Read More »ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈՅԹԸ 10-ԷՆ 14-ՐԴ ԴԱՐԵՐՈՒՆ
ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈՅԹԸ 10-ԷՆ 14-ՐԴ ԴԱՐԵՐՈՒՆ 1-Գիտութիւն Պատմութիւն: Բագրատունեաց Հայաստանի տեւական քաղաքական ու տնտեսական վերելքը բարենպաստ պայմաններ ստեղծեց նաեւ գիտութեան զարգացման համար: Բուռն ծաղկում ապրեցաւ պատմութիւնը: Այդ ժամանակշրջանին հայ պատմագրութեան մէջ սկիզբ առաւ նոր ուղղութիւններ, որոնց յետագայ զարգացումը չէր ընդատուէր յաջորդ դարերու ընթացքին: Նախ՝ շարունակուեցաւ «Հայոց Պատմութիւններու» շարադրումը: Անոնց հեղինակները սկսեր …
Read More »ՀԱՅ ԵՐԳՆ ՈՒ ԵՐԱԺՇՏՈՒԹԻՒՆԸ
ՀԱՅ ԵՐԳՆ ՈՒ ԵՐԱԺՇՏՈՒԹԻՒՆԸ Երգը կ՛ազնուացնէ հոգին եւ տարբեր ժողովուրդներու միջեւ միացման եզր կը ստեղծէ: Դարերու մաքառումներէն յաղթական դուրս եկած մեր մշակոյթին ամէնէն մեծ գործօններէն է հայ երգը: Սայաթ Նովայի սիրողական քամանչայէն կամ Կոմիտասեան հոգիին լարերէն բխած հայ երգը այսօր, աւելի քան երբեք, մեր պաշտպանութեան առարկան պէտք է դառնայ: Արդարեւ …
Read More »ՀԱՅ ՅԵՂԱՓՈԽԱԿԱՆ ԵՐԳԵՐՈՒՆ ՏԵՂԸ ՀԱՅ ԵՐԱԺՇՏՈՒԹԵԱՆ ՊԱՏՄՈՒԹԵԱՆ ՄԷՋ
Հայ Յեղափոխական Երգերուն Տեղը Հայ Երաժշտութեան Պատմութեան Մէջ Մշակոյթը ազգի մը հոգեկան ապրումներու, ձգտումներու, երազներու հայելին է, ինչպէս նաեւ կենսունակութեան փաստն ու նախապայմանը: Ճիշդ այս պատճառաւ հայ մշակոյթը միշտ ալ զէնքի կողքին իր իւրայատուկ մասնակցութիւնը բերած է մեր ազատագրական պայքարին, մանաւանդ Յեղափոխական երգերով: Յեղափոխական մշակոյթին էութիւնն ու պատգամը իրարայաջորդ սերունդներուն …
Read More »ՖՐԱՆՑ ՎԻԿՏՈՐ ՎԵՐՖԵԼ
Աւստրիացի գրող եւ հումանիստ: Սորված է Պրահայի, Լայպցիգի եւ Համբուրգի համալսարաններուն մէջ: Ի սկզբանէ մերժած է բռնութիւնը եւ պայքարած անոր դէմ: Դեռ վաղ երիտասարդութեան տարիներուն՝ 1912-ին աւստրիական բանակին մէջ ծառայութեան ժամանակ ելոյթներ ունեցած է երկրին մէջ տիրող ռազմամոլական մթնոլորտին դէմ եւ այդ պատճառով բանտարկուած: Մասնակցած է համաշխարհային առաջին պատերազմին, ապա՝ …
Read More »